Unutma eğrisini nasıl yenersiniz?

Biliyor musunuz, öğrendiğimiz şeylerin neredeyse tamamını, yani %90’ını, öğrenir öğrenmez birkaç saat içinde unutuyoruz! Buna “unutma eğrisi” diyorlar.

Peki, bu bilgiler neden kafamızda kalmıyor ve daha da önemlisi, bu unutma eğrisini nasıl yenebiliriz? Neyse ki, bu konuda işe yarayacak ispatlanmış birkaç yöntem var.

Nedir Bu Unutma Eğrisi?

Beynimiz sürekli yeni bilgilerle dolup taşıyor. Bu bilgiler kısa süreli hafızamıza girse de, orada uzun süre kalamıyorlar. Bu yüzden beynimiz, bu bilgileri unutmak ya da kalıcı hafızaya atmak arasında bir seçim yapmak zorunda kalıyor.

Ama çoğu zaman beynimiz, kolay yolu seçip yeni bilgileri unutuyor. İşte bu duruma unutma eğrisi deniyor. Bu kavramı ilk kez 19. yüzyılın sonlarında Alman psikolog Hermann Ebbinghaus ortaya atmış.

Neyse ki, beynimizin bilgileri kalıcı hafızamıza kaydetmesini sağlayarak bu unutma eğrisini aşmanın yolları var.

Ebbinghaus’un yaptığı araştırmalar gösteriyor ki, bir şeyi öğrendikten hemen sonra en büyük unutma gerçekleşiyor. Aşağıdaki grafikte de bunu görebilirsiniz.

Ebbinghaus’a göre, unutma eğrisini yenmenin en iyi yolu, yeni öğrenilen bilgiyi hemen ve de sık sık tekrar etmek. Böylece beynimiz, bu bilgiyi hatırlıyor ve kalıcı olarak hafızasına atıyor. Eğitimciler olarak, derslerinizi bu şekilde optimize edebilirsiniz.

Unutma Eğrisini Nasıl Yenersiniz?

• İçsel Tekrar

  Tekrar, hatırlamanın anahtarıdır ve bu nedenle unutma eğrisini aşmanın en iyi yollarından biridir. Yeni öğrenilen içeriği sık sık tekrar ederek, beyin içeriği önemli olarak işaretleyecek ve uzun süreli hafızada saklama olasılığını artıracaktır.

  Ancak bu sadece aynı bilgiyi aynı şekilde tekrar tekrar sunmakla ilgili değildir. Beyin çabuk unutabildiği için, öğrencilerinize öğrendikleri bilgiyi öğrendikten hemen sonra yeniden düşünme şansı vermek önemlidir.

  Tekrarı kolaylaştırmanın bir örneği özet oturumlarıdır. Örneğin, yeni bir dersi öğretmenin sonunda, o gün işlenen konuları ve bilgileri özetleyerek oturumu sonlandırın. Bu şekilde, öğrenciler kişisel programlarının içeriği kendileri tekrar gözden geçirmelerine izin vermesini beklemek zorunda kalmazlar.

  Bir diğer yol da kursunuzun sonunda öğrencilerinizi soru-cevap egzersizine dahil etmektir . Materyalle etkileşime girerek ve kendi fikirlerini oluşturarak, öğrencilerinizin beyinlerinin içeriği anlamlı bir şekilde işlemesi ve uzun süreli hafızalarında saklaması daha olasıdır.

• Aralıklı Öğrenme

  Ebbinghaus’un önerdiği unutma eğrisini aşmanın bir diğer yöntemi aralıklı öğrenmedir. Bu yöntem, materyali çeşitli zamanlı oturumlar sırasında gözden geçirmeyi ve arada zamanlanmış molalar vermeyi içerir. Gözden geçirme oturumlarını zamana yayarak, öğrenciler materyali düzenli olarak tekrar gözden geçirme şansı elde eder ve bu da materyali hatırlama şanslarını artırır.

• Tekrar ve Aralıklı Öğrenmeyi Birleştirin

  Tekrar ve aralıklı öğrenme yöntemlerini birleştirmek, unutma eğrisini yenmeniz için daha yüksek bir şans verir. İşte bir örnek:

  Diyelim ki bir günde öğreteceğiniz iki bölüm var. Her bölümü iki ayrı zamanlı oturumda tanıtabilir ve arada zamanlı bir mola verdiğinizden emin olabilirsiniz. Bu, aralıklı öğrenme yöntemini kullandığınızdan emin olmanızı sağlar. Günün sonunda, öğrencilerinizin her iki bölümü de tekrar edebileceği hızlı bir tekrar oturumu kolaylaştırabilirsiniz. Bu, tekrar egzersizlerini doğrudan ders yapınıza eklemenizi sağlar.

• Ters Yüz Edilmiş Sınıf Modeli

  Çeşitli karma öğrenme modellerinden tersine çevrilmiş sınıf modeli , yüz yüze öğretimi dijital öğrenme yöntemleriyle birleştiren bir diğer yöntemdir. Ters yüz edilmiş sınıf modeli, unutma eğrisinin üstesinden gelmek için özellikle yararlıdır.

  Yüz yüze oturumların yeni materyali tanıtmak için kullanıldığı ve ardından öğrencilerin kendi zamanlarında ödevleri tamamlayarak öğrendiklerini gözden geçirdiği geleneksel bir sınıf düzenini düşünün. Tersine çevrilmiş sınıf modeli altında, öğrenciler kendi zamanlarında yeni materyal öğrenebilir ve yüz yüze oturumları takip soruları sorma ve tartışmaya katılma şansı olarak kullanabilirler.

  Öğrencilerin materyali düşünmelerine ve kendi zamanlarında pratik sorular üretmelerine izin vermek, öğrenme süreçlerinin zamanlanmış yüz yüze oturumlarla sınırlı olmadığı anlamına gelir. Bunun yerine, yüz yüze oturum, ilk öğrenmenin ötesine geçme ve içerikle daha derin bir şekilde etkileşim kurma fırsatı olarak hizmet eder ve beynin bunu uzun süreli bellek olarak depolaması olasılığını artırır.

• İçerik Düzenlemenizi Yeniden Gözden Geçirin

  Öğrencilerinizin dışarıdaki derslere katılmaları için kaynak paylaşımına gelince, onları yeni bilgilerle aşırı yüklememek önemlidir . Mevcut içeriklerden oluşan bir liste düzenlemek, öğrencilerinizin takip edebileceği yepyeni içerikler oluşturmaktan çok, uzmanlığınızı paylaşmanın daha etkili bir yolu olabilir.

  Ve yeni içerik oluşturmak da zaman alıcıdır. Zaten mevcut olan ilgili içeriklere işaret ederek ve anlamlı bir bağlam sağlayarak, yalnızca kendinize zaman kazandırmakla kalmaz, aynı zamanda öğrencilerinizin ihtiyaç duydukları kaynaklara daha erken ulaşmasını da sağlarsınız.

• Farklı Öğrenme İhtiyaçlarını Karşılamak İçin İçeriğinizi Çeşitlendirin

  Ebbinghaus’un araştırmasının önerdiği gibi, bilgi paylaşıldıktan sonra öğrenme durmaz. Öğrenme farklı aşamalarda gerçekleşir, bu nedenle içeriğinizi öğrencilerinizin değişen ihtiyaçlarına göre uyarlamanız önemlidir.

  Bob Mosher ve Conrad Gottfredson tarafından 5 İhtiyaç Anı olarak bilinen kavram, öğrencilerin kendilerini içinde buldukları beş farklı anı resmeder ve her biri onlara bilgiyi içselleştirmeleri için farklı bir yol sunar:

  • Yeni: Yeni kavramlar tanıtıldığında bir öğrenme yolculuğu başlar. Bu aşamada, öğrencileriniz hala ilk kez bilgiyi alıyorlar.
  • Daha Fazlası: Öğrencileriniz yeni kavramlarla tanıştıktan sonra, daha fazla bilgi edinerek mevcut bilgilerini genişleteceklerdir.
  • Uygulama: Öğrenciler, yeni öğrendikleri beceri ve bilgileri gerçek yaşam durumlarına uygulama şansından büyük ölçüde yararlanırlar.
  • Değişim: Yeni trendler her zaman ortaya çıktığı için, mevcut öğrenme içerikleri hızla güncelliğini yitirebilir. Bu gibi durumlarda, öğrenciler yalnızca güncellenmiş içeriklerden değil, aynı zamanda alanlarındaki yeni trendlere uyum sağlamaya hazır olmaktan da faydalanırlar.
  • Çözüm: Son olarak, öğrenciler bir problemi çözmek için bilgilerini uyarlamaları veya mevcut alışkanlıklarını tamamen değiştirmeleri gereken sorunlarla da karşılaşabilirler.

  Öğrencilerinizin çeşitli öğrenme anlarını aklınızda tutmak, geniş bir içerik yelpazesi oluşturmanıza yardımcı olacaktır. Bu, öğrencilerinizin her zaman farklı aşamalarda unutma eğrisini yenmek için iyi donanımlı olmasını sağlar.

Verdiğim Eğitimlerde Uyguladığım Yöntem;

İlgili konunun anlatımını bitirdikten sonra, bir slayt ile konuda anlattığım önemli detayları tekrar ediyorum. Bu sayede öğrenilen bilgiyi bir kez tekrar ettirmiş oluyorum.

1-2 saatlik oturumlar ile anlattığım ker konu sonunda 15-20dk lık uzun aralar vermeye özen gösteriyorum. Bu sayede yeni konuya geçtiğimde dinleyicilerin zihinleri bir önceki konudan uzaklaşmış ve yeni konuya daha açık hale gelmiş oluyor.

Eğitim sonunda da kritik bilgileri tekrar ettirecek son derece basit uygulamalar/görevler veriyorum. Bu sayede de 2. kez tekrar ettirmiş oluyorum. Burada özellikle olabildiğince basit olmasına özen gösteriyorum. Amacım uygulama veya görev ile kullanıcıya yeni bir şeyler keşfettirmek değil sadece verdiğim eğitimde duyduğu şeyleri tekrar ettirmek oluyor. Tabi bu verdiğiniz eğitime göre değişebilir bazen tekrar ettirmekten daha fazlasını yaptırmak gerekebiliyor.

Aldığımda Eğitimlerde Uyguladığım Yöntem;

Ders bittikten hemen sonra, aldığım notları hızlıca gözden geçiriyorum ve dersin genelini 5-10dk sessizce düşünerek hem tekrar ediyor hem de imgeleyerek resim hafızama almaya çalışıyorum.

Ödev veya uygulama yapmam gerekiyor ise 1-3 gün içerisinde tamamlıyorum, 3 günden sonra detayları unutmaya başladığımı fark ettim. En verimli ödevler/uygulamalar 1 gün sonra yaptıklarım oluyor, bilgi hala kafamda çok taze.

Her yeni konuyla ilgili eğitime başlamadan önce, bir önceki konunun özetine/notlarına tekrar bakıyorum.

Üç yeni konuda bir de, önceki üç konuyu tekrar ediyorum.

Böylece aldığım eğitimlerdeki bilgileri kalıcı hafızama almaya çalışıyorum.

Aldığınız eğitim, mesleğiniz ile ne kadar ilgili ise, çalışma hayatınızda da bolca maruz kalacağınız için, çok daha kolay bir şekilde kalıcı hafızana alabilirsiniz.

Fakat bazen çapraz yetenekler için çalışma hayatımızda çok karşılaşmadığımız konularla ilgili eğitimler de alıyoruz, özellikle bu tür eğitimleri bolca tekrar etmekte fayda var.